Алтын әшекелерді үй жағдайында қалай тазалау

Алтын әшекелер уақыт өте келе жылтырын жоғалтып, қараңғайып кетеді. Бұл тер, косметика, тұрмыстық шаң-тозаң сияқты заттардың әсерінен және алтынға беріктік беретін қоспалардың тотығуынан болады. Алтын әшекелерді таза күйлері күйіне келтіру үшін үйде қолдануға болатын қарапайым әдістер мен арнайы дүкендік құралдар бар. Төменде алтын әшекелерді тиімді әрі қауіпсіз тазалаудың негізгі жолдары берілген.

Үйде қолданылатын тазалау әдістері

Сабын ерітіндісі (ыдыс жууға арналған құрал)

• Жылы суға (200–250 мл) бірнеше тамшы сұйық сабын немесе ыдыс жуу құралы қосыңыз.

• Алтын әшекені осы ерітіндіге 10–30 минутқа батырыңыз.

• Жұмсақ щетка немесе мақта шыбықпен әшекенің барлық түйреуіштерін, ойықтарын ұқыпты тазалаңыз.

• Әшекені жылы сумен шайып, микрофибра немесе фланель тәрізді жұмсақ матаға сүртіп құрғатыңызnur.kz.

Бұл әдіс тер мен май қалдықтарын тиімді кетіреді және барлық алтын бұйымдарға қолайлы, тастармен әшекелерді де жұмсақ тазалайды.

Ас содасы

• Шағын ыдыста ас содасын аздап сумен араластырып қойыртқы паста жасаңыз.

• Оны алтын әшекеге жағып, 1–2 сағатқа қалдырыңыз.

• Кейін жылы сумен шайып, матаға сүртіп құрғатыңызnur.kz.

Ас содасы сары және қызыл алтынды жақсы тазартады. Бірақ осы әдіс опал, малахит сияқты кейбір тастарды сәл буландырып немесе қырсуы мүмкін, бриллианттың жылт-жұлтынан аздап қаладыnur.kz. Сондықтан содамен тазалау тек қас қосылмаған, таза алтын бұйымдарға ғана жарайды.

Тұзды ерітінді

• Бір стақан қайнаған суға 3 ас қасық тағам тұзы ерітіңізcastajewelry.com.

• Алтын әшекені ерітіндіге 1–2 сағатқа немесе түнгіге қалдырыңыз.

• Содан кейін жылы сумен шайып, жұмсақ матаға сүртіп құрғатыңызcastajewelry.com.

Тұзды ерітінді сулы жіңішке ерітіндіге қарағанда қиындатады, бірақ жеңіл жылтыраған сағыз сияқты қарапайым бұйымдарды тез қалпына келтіреді. Күрделі тастарымен әшекелерге бұл әдісті қолданбаған жөн.

Нашатыр спирті (аммиак)

• 200 мл суға 5–7 тамшы нашатыр спиртін (аммиак) ерітіңіз.

• Алтын әшекені осы ерітіндіге 15–30 минутқа салыңыз.

• Әшекені алып, жылы сумен жақсылап шайып, жұмсақ матаға сүртіп құрғатыңыз.

Нашатыр спирті май мен кірді тез ерітіп тазартады. Бұл әдіс сары және қызыл алтынға жарайды. Ескерту: маржан, коралл, жемчуг сияқты нәзік тастар мен ақ алтынға нашатыр спиртін қолданбаңыз – оларды бүлдіруі мүмкінnur.kz.

Сутегі асқын тотығы мен сабын қоспасы

• 250 мл суға 30 мл 3%-тік сутегі асқын тотығын, 1 шай қасық нашатыр спирті және 1 шай қасық сұйық сабын қосыңыз.

• Алтын әшекені осы қоспаға 3–5 сағатқа салыңыз.

• Содан кейін жылы сумен шайып, жұмсақ матаға сүртіп құрғатыңыз.

Бұл қоспа ауыр кірді жақсы тазартады, алайда ақ алтынға және жабыны бар әшекелерге жарамайды. Ақ алтын таза күйінде қалуы үшін күшті қоспалардан аулақ болыңыз.

Лимон қышқылы

• ¼ шай қасық лимон қышқылын 200 мл суда ерітіңіз.

• Алтын әшекені 5–10 минутқа осы суға батырыңыз.

• Кейін жылы сумен шайып, жұмсақ матаға сүртіңіз.

Лимон қышқылы сары және қызыл алтынды тазартады. Қауіп: ақ алтынды лимон қышқылына батырмаңыз – ол оның беткі қаптамасын бүлдіруі мүмкін.

Тіс пастасы

• Ақ (абразивсіз) тіс пастасын жұмсақ щеткаға немесе матаға жағыңыз.

• Алтын әшекені жұмсақ сүртіп тазалап, жылы сумен шайыңыз.

• Құрғақ матамен сүртіп, құрғатыңыз.

Кәдімгі тіс пастасы алтын бетіне жұмсақ әсер етеді. Бірақ абразивті қосындысы бар пасталар мен тіс ұнтақтарынан сақ болыңыз – олар металлды сызып алуы мүмкін.

Спирт

Медициналық спирт барлық алтындарға жарайды, оның ішінде ақ алтын мен тастармен әшекелер. Спиртке мақта немесе жұмсақ мата батырып, алтынды сүртіңіз. Одан кейін жылы сумен шайып, қайтадан құрғатыңыз. Ұзын тізбектерді тазалау үшін спирт пен суды 1:1 қатынасында араластырып, 1–2 минутқа батырып қоюға болады.

«Кока-кола»

Кока-коланың құрамындағы сірке қышқылы мен газ алтын бетіндегі кейбір кірді ерітеді. Ыдысқа кока-коланың аз мөлшерін құйып, алтын әшекені 10–15 минутқа салыңыз. Содан кейін жұмсақ матаға сүртіп, жылы сумен шайыңызnur.kz. Бұл әдіс тек тастарсыз бұйымдарға жарайды – әйтпесе көбірек зақымдайды (бояғыш заттар мен желім жібереді).

Бала сусабыны (ақ алтын үшін)

Ақ алтын мен нәзік тастарға жұмсақ тазалау керек. Аздап суға балаларға арналған (құрамында агрессивті зат жоқ) сусабын қосып, ерітінді жасаңыз. Алтын әшекені 10–15 минутқа осы суға батырыңызnur.kz. Жұмсақ щеткамен жеңіл сүртіп, жылы сумен шайыңыз. Құрғақ матаға сүртіп, құрғатыңыз. Бұл әдіс ақ алтынның бетіне зиян келтірмейді.

Дүкендік тазалау құралдары және полировка

Дүкендерде алтын мен асыл тастарға арналған арнайы тазалағыштар сатылады: сұйықтықтар, гельдер, спрейлер (мысалы, «Alladin», Connoisseurs, Town Talk және т.б.) және салфеткалар. Бұл құралдар алтын бетіне зиянсыз кірге қарсы компоненттерден тұрады. Қолдану әдісі қарапайым: бұйымды арнайы ұсынылған ыдысқа немесе торға орналастырып, бекітілген жолмен ерітіндіні қолданыңыз.

Сонымен қатар ГОИ сияқты полировкалау пасталары (№1–2) пен микрофибра маталар да бар. Ескерту: ГОИ пастасы тек қана жіңішке емес сары және қызыл алтын үшін жарайды. Ақ алтын мен тастармен бұйымды пастамен тазалау тастарды сызып, бояуын түсіруі мүмкін.

Бөгде әдіс – ультрадыбыстық ванна. Ол әшекенің терең ойықтарындағы кірді ауа-компрессор толқынымен алады. Алайда ультрадыбыс нәзік тастарға (жемчуг, опал, коралл) және бұрыннан желімделген бөліктерге зиянды болуы мүмкін.

Әр түрлі алтын түрлеріне тән тазалау тәсілдері

• Сары және қызыл алтын: Бұл түрлері көп әдісті көтереді: сабын ерітіндісі, сода, тұз, аммиак, лимон қышқылы – барлығы жарайды. Сода мен пастаны ақ алтынға қарағанда сары/қызыл алтынға жиі қолданады. Қатпаған металды жоғары жылтыратып алу үшін паста ГОИ мен абразивсіз тазалағыш заттар пайдалануға болады.

• Ақ алтын: Ақ алтын құрамында мыс секілді қоспалар, үстінде родий қаптамасы бар. Сондықтан қатты қышқылдар мен абразивтерді қолданбаңыз – олар родийді бүлдіреді. Ақ алтынды жуғанда жұмсақ сабын ерітіндісін, бала сусабынын немесе арнайы алтын жабындарына арналған құралдарды таңдаңыз.

• Тастармен әшекелер: Бриллиант, рубин, сапфир мен басқа тастармен әшекелерді тазалау кезінде сақ болыңыз. Абразивті заттар мен күшті химияны тастарға тигізбеңіз. Тазалағыш сұйықтықтарды жұмсақ щеткамен және тез қолдану керек; ұзақ уақыт ашық күйде қалдырмаңыз. Жемчуг, коралл, опал сияқты жіңішке минералдарды тек суық сабынмен немесе құрғақ шүберекпен сүртіп тазалаған жөнnur.kz. Әр тазалағаннан кейін бұйымды таза сумен жақсылап шайыңыз.

Алдын алу кеңестері және сақтау шарттары

Алтын әшекелер ұзақ жылтырап тұруы үшін қарапайым ережелерді сақтаңыз:

• Су мен химиядан аулақ болу: Алтын бұйымдарды душқа, бассейнге немесе теңіз суына шешіп кіріңіз. Хлор мен тұз металлға кері әсер етеді. Үй тұрмыстық химиямен жұмыс істегенде де әшекені алыңыз.

• Косметикадан қорғау: Алтынды лак, парфюмерия, крем сияқты заттар қолданар алдында шешіп қойыңыз. Косметиканың қалдықтары мен тер майы алтынның жылтырын тез кетіреді.

• Жеке сақтау: Әр әшекені бөлек қойыңыз. Мысалы, жұмсақ маталы футлярларда, жеке бөлімі бар қораптарда немесе кішкентай сөмкелерде ұстаңыз. Қорапты құрғақ жерде сақтаңыз, ылғалдан қорғау үшін силикагель сөмкесін салсаңыз болады.

• Жиі тазалау: Айына 1–2 рет жеңіл тазалап тұрыңыз. Егер әшекелер қалың қабатты кірмен жабылса, оны алу қиындайды. Қатты кірленген алтынды кәсіби шеберге көрсету тиімдірек.

• Абразивті құралдарға сақтық: Сода, паста, қатты щетка сияқты құралдарды ақ алтынға және нәзік каменді әшекелерге пайдалануға болмайды. Оларды тек сары/қызыл алтын үшін қолданыңыз.

Осы кеңестерді ұстана отырып, алтын бұйымдарыңыз ұзақ уақыт таза және жарқыраған күйде сақталады. Агрессивті химия мен қатты абразивтерді абайлап қолданыңыз – ақ алтын мен тастардың қауіпсіздігін әрқашан ойлаңыз. Тогда украшения всегда будут радовать вас своим блеском.