Қазақстандықтарға заңсыз МҚҰ-ға қарызды қайтармауға рұқсат етілді
Қаржылық мониторинг агенттігінің вице-президенті Жеңіс Елемесов азаматтарға заңсыз микроқаржы ұйымдарының құрбаны болған жағдайда алынған қаражатты қайтармауға және заңсыз есептелген сыйақыны төлемеуге құқығы барын мәлімдеді. Президент тапсырмасымен агенттік жаппай борыш «қамытып» жүрген заңсыз схема иелерінің қызметін тексеріп жатыр. Қазіргі уақытта 17-ден астам қылмыстық іс тіркелген, олардың жалпы шығыны 400 млрд теңгеден асты, 400 мыңнан астам қазақстандық зардап шеккен.
Үздік ұсыныстар (Топ-3)
Жетісу өңірінде анықталған схемалардың бірі – Алматыдағы «Актив Маркет» және «Актив Ломбард» желісі. Мұнда ломбард пен комиссиондық дүкен атын жамылған ұйымдар лицензиясы жоқ несие қызметімен айналысқан. Мысалы, 15 күндік займ сыйақы мөлшерлемесі 16,2%-ды құраған – бұл заң бойынша белгіленген күндік 0,3%-дық шектен төрт есеге артық екені анықталды.
Белгілі заңсыз МҚҰ-лардың қатарына мыналар жатады:
-
«Актив Маркет» МҚҰ (Алматыдағы желі) – мұнда несие без лицензия беріліп, алынған сома қарыз алушыға қайтарылмайды деген шешім шыққан. Сәйкесінше, азаматтар мұндай займдар бойынша үстеме пайыз төлеуге міндетті емес.
-
«Актив Ломбард» МҚҰ (Ломбардтар желісі, «Актив Маркетпен» байланысы бар) – оның басшысы С. Койнов ұсталғанын АФМ хабарлады. Бұл ұйым да заңсыз несие схемасы үшін тергелуде..
-
«Creditum» МҚҰ, «Sofi Finance» МҚҰ, «Hava Finance» МҚҰ, «SF Offline» МҚҰ, «POS Credit» МҚҰ, «Сәлем Кредит» МҚҰ (осы алты ұйым Алматыда) – наурыз 2025 жылы АФМ баспасөз қызметі оларды алаяқтық және заңсыз кәсіпкерлік бойынша тергеп жатқандарын жариялады.
Осы заңсыз схемалардың құрбандары жеңілдетілген пайызды төлемеу құқығына ие. Яғни азаматтардан заңсыз есептелген үстеме пайызды талап етуге болмайды. Ж. Елемесов айтқандай, мұндай жағдайда қарыз алушы АФМ-ға арыздана алады немесе сотқа шағым түсіруі мүмкін. Пайдалы кеңес ретінде айтар болсақ, құрбан болған азаматтар дереу қаржы мониторингіне хабарласып, өздерінің құқығын қорғауын сұрағаны жөн. Сондықтан заңсыз МҚҰ-дан алған қаражатыңыз үшін алаңдай берудің керегі жоқ – құқықтарыңызды қорғаңыз және қажет болса заңды түрде қарызыңызды мойындамаңыз.
Источники: Заместитель председателя АФМ Жеңіс Елемесовтың брифинг материалдары, және Orda.kz жаңалықтары.